कल्की जयंती 2023 : आज कल्की जयंती, जाणून घ्या या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा का केली जाते, शुभ वेळ आणि महत्त्व

कल्की जयंती 2023 : Kalki Jayanti 2023 – भगवान विष्णूच्या 24 अवतारांच्या मालिकेतील 24 वा आणि 10 अवतारांच्या श्रेणीतील 10 वा अवतार, भगवान कल्की यांची जयंती दरवर्षी श्रावण महिन्यातील शुक्ल पक्षातील षष्ठी तिथीला साजरी केली जाते. यावेळी इंग्रजी कॅलेंडरनुसार, हा वर्धापनदिन मंगळवार, 22 ऑगस्ट 2023 रोजी आहे. चला जाणून घेऊया भगवान कल्कीबद्दलच्या खास गोष्टी.

Table of Contents

कल्की जयंती 2023 : Kalki Jayanti 2023

हिंदू धर्माच्या धार्मिक ग्रंथानुसार जेव्हा जेव्हा अधर्माने पाय पसरायला सुरुवात केली तेव्हा भगवान विष्णूंनी पृथ्वीतलावर मनुष्य अवतार घेतला आणि धर्माची पुनर्स्थापना केली. धर्मग्रंथांमध्ये भगवान विष्णूच्या २४ अवतारांचे वर्णन आहे, त्यापैकी श्रीविष्णुचा कल्की अवतार अजून अवतरीत होणे बाकी आहे.

कल्की जयंती म्हणजे काय ?

दरवर्षी श्रावण महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या सहाव्या तिथीला कल्की जयंती साजरी केली जाते. 2023 मध्ये, कल्की जयंती हा उत्सव 22 ऑगस्ट रोजी साजरा भारतात केला जाईल. या दिवशी भगवान विष्णूचा अवतार असलेल्या भगवान कल्किची पूजा केली जाते. कल्की अवतार सध्याच्या काळात अजूनतरी अवतरीत झालेला नाही आणि भविष्यात भगवान कल्कि अवतार भक्तांचे दुःख दूर करतील असे धार्मिक ग्रंथात नमूद आहे. कल्कि अवतार हा श्री विष्णुचा शेवटचा अवतार असेल. वैष्णव संप्रदायातील लोकांसाठी हा दिवस खूप खास आहे.

कल्कि जयंती 2023 तिथी

षष्ठी तिथि आरंभ – 22 अगस्त 2023 – 02:00 पूर्वाह्न
षष्ठी तिथि समाप्त – 23 अगस्त 2023 – 03:05 पूर्वाह्न

वैदिक दिनदर्शिकेनुसार, श्रावण शुक्ल पक्षातील षष्ठी तिथी 22 ऑगस्ट रोजी पहाटे 02:00 वाजता सुरू होईल आणि 23 ऑगस्ट रोजी पहाटे 03:05 वाजता समाप्त होईल. अशा स्थितीत मंगळवार 22 ऑगस्ट 2023 रोजी कल्की जयंती उत्सव साजरा – Kalki Jayanti 2023 केला जाणार आहे. या दिवशी पूजेचा शुभ मुहूर्त 04.18 ते 06.54 पर्यंत असेल.

कल्कि जयंती 2023 मुहूर्त

मंगळवार 22 ऑगस्ट 2023 रोजी कल्की जयंती साजरी केली जाईल.
कल्कि जयंती मुहूर्त – संध्याकाळी 04:18 ते संध्याकाळी 06:54.
षष्ठी तारीख सुरू होते – 22 ऑगस्ट 2023 सकाळी 02:00 पासून.
षष्ठी तिथी संपेल – 23 ऑगस्ट, 2023 सकाळी 03:05 पर्यंत.

कल्कि जयंती 2023 शुभ संयोग

चित्रा आणि स्वाती नक्षत्राच्या काळात कल्की जयंती उत्सव साजरा केला जाईल असे वैदिक कॅलेंडरमध्ये सांगितले आहे. यासोबतच श्रावण महिन्यातील नववे मंगळागौरी व्रतही पाळले जाणार आहे. अशा परिस्थितीत भगवान कल्कीच्या पूजेसोबतच पूजकांना भगवान शिव आणि माता पार्वतीची पूजा करण्याचीही संधी मिळणार आहे. या विशेष दिवशी शुक्ल आणि ब्रह्म योग देखील तयार होत आहेत, जे पूजेसाठी सर्वोत्तम मानले जातात.

कोण आहेत कल्कि अवतार ?

पुराणात असे म्हटले आहे की कल्की देवदत्त नावाच्या पांढऱ्या घोड्यावर स्वार होऊन संसारातून पापींचा नाश करून धर्माची पुनर्स्थापना करेल. या अवतारात 64 कलांचा समावेश असेल. ‘अग्नि पुराण’च्या सोळाव्या अध्यायात कल्की अवताराला धनुष्यबाण धारण केलेल्या, घोडेस्वाराच्या रूपात दाखवण्यात आले आहे आणि तो भविष्यातही असेल. कल्कि पुराणातील युद्धानुसार तो हातात चमकदार तलवार घेऊन पांढऱ्या घोड्यावर स्वार होऊन म्लेच्छांचा पराभव करून शाश्वत राज्य स्थापन करून विजयासाठी निघेल.

कल्की जयंती कधी साजरी केली जाते ?

पंचांगानुसार, श्रावण महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील षष्ठी तिथी 22 ऑगस्टला सकाळी सुरू होईल आणि 23 ऑगस्टच्या सकाळी समाप्त होईल. त्यामुळे 22 ऑगस्टला कल्की जयंती साजरी केली जाणार आहे. भक्त दिवसाच्या कोणत्याही वेळी भगवान कल्कीची पूजा करू शकतात.

भगवान कल्की जयंती का साजरी केली जाते ?

कल्कि जयंतीच्या दिवशी भगवान कल्कीची भक्तिभावाने पूजा केली जाते. भक्त त्यांच्या देवतेची पूजा करतात. कल्कि जयंतीच्या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा केल्याने साधकाच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात, अशी धार्मिक श्रद्धा आहे. यासोबतच सर्व प्रकारचे दु:ख, संकटे दूर होतात. भगवान विष्णु कल्कि अवतार घेऊन कलियुगाचा अंत करेल. त्यावेळी भगवान विष्णू धर्माची स्थापना करण्यासाठी आणि अधर्माचा नाश करण्यासाठी कल्किच्या रूपात जन्म घेतील. त्यामुळे जीवनाला पुन्हा भक्ती आणि मंगल प्राप्ती होईल. सतयुग स्थापन होईल.

कल्कि जयंती पूजा विधी

श्रावण महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या षष्ठी तिथीला भगवान कल्की पृथ्वीवर अवतरणार असल्याचे धर्मग्रंथांमध्ये सांगितले आहे, त्यामुळे हा दिवस कल्की जयंती उत्सव म्हणून साजरा केला जातो. असे मानले जाते की या दिवशी भगवान विष्णू आणि भगवान कल्की यांची पूजा केल्याने साधकाच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात आणि जीवनातील संकटे दूर होतात.

या दिवशी भक्त सूर्योदयापूर्वी सकाळी स्नान करतात. त्यानंतर बीज मंत्राने पूजा सुरू करा.
मंत्रोच्चारानंतर कल्किला आसन अर्पण केले जाते.

त्यानंतर मूर्तीला फुले, दिवे आणि उदबत्ती अर्पण करून अभिषेक म्हणून पंचामृताने धुतले जाते.
ओम नमो भगवते वासुदेवाय आणि इतर मंत्रांचा 108 वेळा जप करावा.

कल्की जयंती पूजा कशी करावी ?

कल्कि जयंतीच्या दिवशी सकाळी उठल्याबरोबर सर्वप्रथम स्नान करावे.
यानंतर पिवळ्या रंगाचे वस्त्र परिधान करून व्रत करावे.
यानंतर पिवळ्या रंगाचे आसन तयार करून पूजेच्या ठिकाणी भगवान विष्णू आणि देवी लक्ष्मीच्या मूर्ती स्थापित करून त्यांची पूजा करावि.
दूध आणि सुका मेवा अर्पण करून देवाला फळे आणि फुले अर्पण करावी.
या दिवशी पूजेसोबत भगवान विष्णूच्या मत्स्य, कूर्म, वराह, नरसिंह आणि वामन या मंत्रांचा जप करावा.
या दिवशी भगवान विष्णूच्या मत्स्य: कुर्मो वराहश्च नरसिंहोथ वामनः या मंत्राने पूजा करावी.
मत्स्यः कूर्मो वराहश्च नरसिंहश्च वामनः रामो रामश्च रामश्च कृष्ण: कल्किच ते दश। चा जप करावा.

कल्की जयंती पूजेचे महत्व

पूजेनंतर श्री हरी स्तोत्र आणि विष्णु सहस्रनामाचा जप करावा. असे केल्याने साधकावर भगवान विष्णूची कृपा कायम राहते. त्याच्यासाठी जीवनातील सर्व अडथळे दूर होतील. कल्कि जयंती साजरी करण्याचा संबंध भगवान श्री हरीच्या अवताराशी आहे. भगवान श्री विष्णूच्या अनेक अवतारांपैकी एक अवतार कल्कि अवतार म्हणून पूजला जातो. धार्मिक ग्रंथांनुसार, कल्की अवतारानंतर कलियुग संपेल असे मानले जाते.

कल्की अवताराबद्दल संपूर्ण माहितीसाठी क्लिक करा 👇

कल्की जयंतीशी संबंधित महत्त्वाच्या गोष्टी

कलियुगात भगवान विष्णू कल्किच्या रूपात अवतार घेणार आहेत. कल्किच्या अस्तित्वाचे वर्णन मत्स्य पुराणात द्वापर आणि कलियुगाच्या वर्णनात आढळते. त्याचा अजून जन्मही झालेला नाही, पण लोक त्याची जयंती साजरी करतात.
श्रीमद भागवतात असेही सांगण्यात आले आहे की हा भगवान विष्णूचा शेवटचा अवतार असेल. श्रीमद्भागवताच्या १२व्या अध्यायात भगवान कल्कीची कथा सविस्तरपणे दिली आहे.
विष्णुयाशा नावाच्या तपस्वी ब्राह्मणाच्या घरी देव कल्की मुलगा म्हणून जन्माला येईल.
मान्यतेनुसार, रामायणाप्रमाणेच भगवान कल्कीला देखील चार भाऊ असतील आणि त्यांचे गुरु भगवान परशुराम असतील.
परशुरामाच्या सूचनेनुसार केवळ भगवान कल्कीच भगवान शिवाची तपश्चर्या करून दैवी शक्ती प्राप्त करतील.
भगवान विष्णूचा हा अवतार 64 कलांमध्ये सिद्ध होईल. जेव्हा लोकांच्या अंतःकरणात फक्त पापच पसरते, तेव्हा त्यांच्या हृदयात भक्ती जागृत होते. त्यांचे ऐकूनच लोक धर्माचे पालन करू लागतील.

कल्की अवतार जन्माला आला आहे का ?

उत्तर प्रदेशात सक्रिय कल्की वाटिका नावाच्या संस्थेने दावा केला आहे की कल्की अवतार दिसण्याची वेळ जवळ आली आहे. या लोकांचा असा विश्वास आहे की कल्की हा देवतांच्या जगात अवतार झाला आहे. स्वप्न, जागरण आणि वाणी अनुभवातून ते भक्तांना संदेश देत आहेत. भक्तांच्या रक्षणासाठी त्यांची महान शक्ती जगभर पसरली आहे.

पुराणानुसार, उत्तर प्रदेशातील मुरादाबाद जिल्ह्यातील शंभल नावाच्या ठिकाणी विष्णुयाशा नावाच्या तपस्वी ब्राह्मणाच्या घरी भगवान कल्की पुत्राच्या रूपात जन्म घेतील. देवदत्त नावाच्या घोड्यावर स्वार होऊन कल्की पापींचा संसारातून नाश करेल आणि धर्माची पुनर्स्थापना करेल.

याउलट, इतर काही पुराण आणि बौद्ध कवींच्या काव्य आणि गद्यात कल्की अवतरल्याचा उल्लेख आणि स्तुती आहे. ‘वायु पुराण’ (अध्याय 98) नुसार, कल्कि अवताराने कलियुगाच्या शिखरावर जन्म घेतला आहे. यामध्ये विष्णूची स्तुती करताना दत्तात्रेय, व्यास, कल्की यांना विष्णूचे अवतार म्हटले आहे, परंतु बुद्धाचा उल्लेख केलेला नाही. याचा अर्थ एकतर बुद्धाला त्या काळात अवतार म्हणून मान्यता मिळाली नाही किंवा कल्की अवतार बुद्धाच्या आधी झाला असावा.

निष्कर्ष

मित्रहो, आजच्या लेखाद्वारे आम्ही आपणास भगवान विष्णूचा शेवटचा आणि अंतिम अवतार भगवान कल्की यांच्या जयंती पूजेबद्द्ल माहिती दिली आहे. तुम्हाला हा लेख कसा वाटला हे कमेंट करून आम्हाला नक्की कळवा.

लेख आवडल्यास तुमच्या मित्रपरिवारांसोबत नक्की शेयर करा. धन्यवाद.